Tüm Uyku Tıbbı ve Araştırmaları Derneği (TUTDER) Başkanı Prof. Dr. Vural Fidan, idari izinle 9 güne uzayan Ramazan Bayramı tatilinde şehirler arası seyahat edecek sürücüler için uyarılarda bulundu.
Eskişehir Şehir Hastanesi Uyku Laboratuvarı Sorumlusu da olan Vural, yaptığı yazılı açıklamada, araştırmaların ölümcül trafik kazalarının yaklaşık dörtte birinin uykusuzluğa bağlı olduğunu gösterdiğini belirterek, bayram tatilinde uzun yola çıkmayı planlayan sürücülerin özellikle uyku yoksunluğunun en fazla hissedildiği sabahın erken saatlerine dikkat etmesi gerektiğini bildirdi.
Uyku ihtiyacı tam olarak karşılanmamış kişinin beyninin, bir an önce uykuya geçişi sağlayacak şekilde “uyku baskısı” altında kaldığını aktaran Vural, şöyle devam etti:
“Uyanık kalınan süre arttıkça uykuya geçişi hızlandıracak bu baskı da artar ve kişinin uykuya direnme gücü azalır. Böylece kişi daha kolay uykuya dalar. Her ne kadar kişiler uykularının geldiğini hissettiklerinde ‘uyanık kalabilirim’ diye düşünseler de uyku çok güçlü bir biyolojik dürtüdür. Dolayısıyla uyanıklığın çok kritik olduğu motorlu araç, kesici delici alet kullanımı gibi durumlar için uykusuzluk büyük bir tehlike arz eder. Uzun yola çıkmayı planlayan sürücüler yola çıkmadan önce normal uyku sürelerini uyumaları ve özellikle uyku yoksunluğunun en fazla hissedildiği sabahın erken saatlerinde yola çıkmamaları gerekiyor. Uykusuzluk ve uyku apne hastalığı olanlar, vardiyalı çalışanlar da mümkün olduğunca trafiğin çok yoğun olduğu bayram boyunca araba kullanmaktan kaçınmalıdır.”
“Sürücülerin en az 2 saate bir mola vermeleri gerekiyor.”
Prof. Dr. Fidan, uykusuz trafiğe çıkmamak için alınabilecek önlemlere değindi.
Bu konuda önerilerde bulunan Fidan, şunları kaydetti:
“Yola çıkmadan önceki gece 6-8 saat uyunması, kaza riskini aza indiren en değerli önlemdir. Gece yarısı ile sabah saat 06.00 arasında yola çıkmamak gerekir. Çünkü bu saatler arasında uyku baskısı daha fazla olur. Sürücülerin en az 2 saatte bir mola vermeleri gerekmektedir. Yola çıkmadan önce veya yolculukta bir mola verip kısa süre uyumak dikkatin toparlanmasına yardımcı olur. Bu kısa uykunun 20 dakikayı geçmemesi gerekir.
Yolculuk sırasında veya molalarda kafein içeren kahve gibi içeceklerin tüketilmesi uyanıklık sağlamak için iyi olabilir ancak kafein etkisini yaklaşık 30 dakika sonra gösterecektir. Yine kafeinin etkisinin kısa süreceğini akılda tutmak gerekir. O nedenle tek başına kafeinli içecek tüketmek bir önlem niteliği taşımaz. Tek başına yerine yedek sürücü olabilecek birisiyle yolculuk etmek ve 2 saatte bir sürücü değiştirip diğerinin dinlenmesine izin vermek faydalı olur.”
